دستورالعمل ناظر بر ضمانت‌نامه

• دستورالعمل ناظر بر ضمانت‌‏نامه‏ صندوق‌های پژوهش و فناوری

 

 

برای مشاهده دستورالعمل کلیک کنید

فصل 1: تعاریف و کلیات

 

ماده 1-    - در اين دستورالعمل، عناوين زير به جاي عبارات مشروح مربوط به کار مي روند:
1.    کارگروه: کارگروه ماده (8) آیین نامه اجرایی ماده (44) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور؛
2.    دبیرخانه: دبیرخانه کارگروه موضوع تبصره (1) ماده (8) آیین نامه اجرایی ماده (44) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور؛
3.    صندوق: صندوق پژوهش و فناوری موضوع ماده (100) قانون برنامه سوم، ماده (45) قانون برنامه چهارم و ماده (44) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور؛
4.    ضمانت‌نامه: سندي است که به موجب آن صندوق به طور غيرقابل برگشت متعهد می‏شود به محض اعلام و مطالبه هر ميزان از وجه مندرج در آن توسط ذی‌نفع، با رعايت مفاد اين دستورالعمل، وجه مطالبه شده را به ذی‌نفع پرداخت نمايد؛
5.    ضمانت‏خواه: شخصی که تعهداتي را به موجب روابط پايه در قبال ذی‌نفع بر عهده دارد و براي تضمين ايفاي آن تعهدات، از صندوق تقاضاي صدور ضمانت‏نامه مي‏نمايد؛
6.    ذی‌نفع: شخص حقوقی که ضمانت‏نامه به نفع وي صادر مي‏شود. ذی‌نفع فقط در مواردی که در این دستورالعمل قید شده است، می‏تواند شخص حقیقی باشد.
7.    رويداد: واقعه‏اي است که طبق شرايط مندرج در ضمانت‏نامه، با وقوع آن، اعتبار ضمانت‏نامه خاتمه مي‏يابد؛
8.    خاتمه اعتبار: تاريخ يا رويدادي که طبق شرايط ضمانت‏نامه با واقع شدن هريک از آنها (هرکدام که زودتر واقع شوند)، ضمانت‏نامه از درجه اعتبار ساقط مي‏شود؛
9.    مدت اعتبار: فاصله زماني تاريخ صدور تا خاتمه اعتبار ضمانت‏نامه می‏باشد؛
10.    وجه ضمانت‏نامه‏: مبلغي که در متن ضمانت‏نامه درج و قابل پرداخت به ذی‌نفع است؛
11.    رابطه پايه: قرارداد، شرايط مناقصه و مزايده يا هر رابطه حقوقي ديگري بين ضمانت‏خواه و ذی‌نفع که ضمانت‏نامه بر اساس آن صادر شده است؛
12.    عوامل قهري: هر اتفاق خارج از کنترل صندوق از جمله جنگ، سيل، زلزله و آتش سوزي که باعث توقف فعاليتهاي صندوق مي‏گردد؛
13.    سامانه: سامانه‏اي که اطلاعات کلیه ضمانت‏نامه ‏ها باید توسط صندوق‌ها در آن ثبت گردد و قابلیت استعلام وضعیت ضمانت‏نامه‏های ثبت شده را دارد. 
ماده 2    - صندوق صرفاً  مجاز به صدور ضمانت‏نامه در قالب يکي از انواع زير و طبق شرايط مندرج در اين دستورالعمل مي‏باشد:
1-    ضمانت‏نامه شرکت در مناقصه/ مزايده: ضمانت‏نامه‏‏ای که به منظور ضمانت اجراي پيشنهادات ضمانت‏خواه در مناقصه يا مزايده صادر مي‏شود.
2-    ضمانت‏نامه حسن اجراي تعهد: ضمانت‏نامه‏ای که به منظور موظف نمودن ضمانت‏خواه به اجراي دقيق، صحيح و به موقع تعهدات مندرج در رابطه پايه در مقابل ذي‌نفع در انجام موضوع رابطه پايه صادر می‏شود.
3-    ضمانت‏نامه پيش پرداخت: ضمانت‏نامه‏ای که به منظور حصول اطمينان ذی‌نفع از اين امر که وجوه پيش پرداختي به ضمانت‏خواه به مصرف ديگري غير از انجام تعهدات مندرج در رابطه پايه نمي رسد، صادر مي‏گردد.
4-    ضمانت‏نامه استرداد کسور وجه الضمان (حسن انجام کار): ضمانت‏نامه‏ای که به منظور حصول اطمينان ذی‌نفع از صحت کار انجام شده توسط ضمانت‏خواه، پس از تحويل قطعي موضوع رابطه پايه صادر می‏گردد.
5-    ضمانت‏نامه تعهد پرداخت: ضمانت‏نامه‏‏اي که به منظور قبول پرداخت ديون ضمانت‏خواه به ذي‌نفع در سررسيد معين و مطابق با مفاد رابطه پايه، صادر مي‏گردد.
6-    ضمانت‌نامه گمرکي: ضمانت‏نامه‏‏اي که به منظور تضمين تعويق يا تقسيط پرداخت حقوق ورودي صادر مي‏شود.
تبصره 1    . در شرايط خاص، صندوق می‌تواند منوط به رعايت ضوابط مقرر در اين دستورالعمل، ضمانت‏نامه براي اموري نظير جبران ضرر و زيان و ... صادر نمايد.
تبصره 2    . ضمانت‏نامه تعهد پرداخت می‏تواند متضمن شرطي دال بر ارايه اسناد و مدارک، برای مطالبه وجه ضمانت‏نامه توسط ذی‌نفع باشد.
ماده 3    - کارگروه نسبت به تعیین و معرفی سامانه به پیشنهاد دبیرخانه اقدام می‌نماید.
ماده 4    - صندوق موظف است پيش از صدور ضمانت‏نامه‏، از موارد ذیل اطمينان حاصل نمايد:
1-    صوري نبودن موضوع رابطه پايه و احراز صدق آن؛
2-    مرتبط و متناسب بودن موضوع رابطه پايه با زمينه فعاليت ضمانت‏خواه؛
3-    احراز واجد شرايط بودن ضمانت‏خواه در خصوص موضوع رابطه پايه؛
4-     مجموع مبلغ ضمانتنامه‌های فعال دریافتی ضمانت‌خواه از سایر صندوق‌ها؛
5-    رعایت ملاحظات مربوط به ماده (129) قانون تجارت مبنی بر معامله با اشخاص وابسته.
ماده 5    - صندوق موظف است هريک از انواع ضمانت‏نامه‏ها را صرفاً  در دامنه کاربرد آن ها مندرج در اين دستورالعمل صادر نمايد.
ماده 6    - استفاده از ساير عناوين ضمانت‏نامه براي صدور ضمانت‏نامه تعهد پرداخت مطلقًا ممنوع است.
ماده 7    - ضمانت‏نامه، قابل انتقال و قابل تنزيل نمي‏باشد. صندوق موظف است عبارات "غير قابل انتقال" و "غیرقابل تنزیل" را به صورت پس زمينه در فرم هاي خام تمامي نسخ ضمانت‏نامه که به سهولت قابل رويت باشد، درج نمايد.

فصل 2: چارچوب فعالیت صندوق در حوزه صدور انواع ضمانت‏نامه 

ماده 8    - صندوق پس از اخذ مجوز فعالیت و ثبت نام در سامانه طبق جدول شماره (1) مجاز به فعالیت در حوزه صدور انواع ضمانت‏نامه می‏باشد.

جدول شماره (1) : حدود و انواع ضمانت‌نامه‌های قابل صدور

تبصره 3    . صندوق موظف است فرم‏ها و جداول محاسباتی نسبت کفایت سرمایه، که توسط دبیرخانه اعلام می‏شود، را به صورت سالیانه تکمیل و به دبیرخانه ارسال نماید.

فصل 3: صدور ضمانت‏نامه 

ماده 9    - صندوق بنا به درخواست ضمانت‏خواه و پس از اخذ وثايق کافي از وي، مي‏تواند اقدام به صدور ضمانت‏نامه نمايد.
ماده 10    - صندوق موظف است پيش از صدور ضمانت‏نامه‏، نسبت به اعتبارسنجي ضمانت‏خواه اقدام نمايد.
ماده 11    - در صورت همکاری بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، صندوق موظف است پيش از صدور ضمانت‏نامه‏، از رعايت قانون و مقررات ناظر بر مبارزه با پولشويي و تأمين مالي تروريسم به ويژه ضوابط شناسايي مشتريان در خصوص ضمانت‏خواه و ذي‌نفع اطمينان حاصل نمايد.
ماده 12    - در صورت همکاری بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، صندوق مکلف است قبل از صدور ضمانت‏نامه‏، وضعيت بدهي غيرجاري و چک برگشتي ضمانت‏خواه را از "سامانه يکپارچه اطلاعاتي مشتريان" نزد بانک مرکزي استعلام نمايد. در خصوص اشخاص حقوقي، استعلام يادشده علاوه بر شخص حقوقي، شامل صاحبان امضاي مجاز و اعضاي هيأت مديره آن اشخاص نيز مي‏گردد.
ماده 13    - صدور ضمانت‏نامه براي ضمانت‏خواه که داراي سابقه چک برگشتي رفع سوء اثر نشده و يا بدهي غيرجاري نزد شبکه بانکي کشور مي باشد، با تشخیص و تأیید هیأت مدیره صندوق بلامانع است.
ماده 14    - صندوق ضمانت‏نامه را به استناد ماده (10) قانون مدني صادر مي‏نمايد. تعهدات ناشي از صدور ضمانت‏نامه از رابطه پايه و ساير روابط و قراردادهاي مربوط مستقل بوده و اختلافات ميان ضمانت‏خواه و ذی‌نفع و يا ايرادات و ادعاهاي مربوط به آنها، در تعهد صندوق به پرداخت وجه ضمانت‏نامه به ذی‌نفع، مؤثر نخواهد بود.
ماده 15    - حداکثر مدت اعتبار ضمانت‏نامه يکسال می‏باشد. 
ماده 16    - صدور ضمانت‏نامه‏‏اي که خود به خود و بدون درخواست کتبي ذی‌نفع قابل تمديد باشد، ممنوع است.
ماده 17    - به جز درج تاريخ يا قيد گذشت زمان معيني، ضمانت‏نامه نبايد حاوي شرطي باشد که نتوان براي احراز تحقق آن شرط، مدرکي ارايه کرد.
تبصره 4    . اسناد و مدارک موضوع اين ماده بايد به طور صريح در متن ضمانت‏نامه قيد گردد.
ماده 18    - ضمانت‏نامه‏های صندوق باید مطابق کاربرگ های پیوست آیین نامه تضمین معاملات دولتی در برگه‏های متحدالشکلی که حاوی نماد تجاری صندوق در پس زمینه آن و هولوگرام هستند، صادر گردد.
ماده 19    - ضمانت‏نامه بايد حداقل شامل موارد زير باشد:
1 - نوع ضمانت نامه؛
2 - مشخصات و نشاني ضمانت‏خواه و ذی‌نفع؛
3 - نام و مشخصات صندوق صادرکننده ضمانت‏نامه‏؛
4 - شماره، تاريخ و موضوع رابطه پايه که ضمانت‏نامه بر اساس آن صادر می‏شود؛
5 - شماره منحصر به فرد موضوع ماده (20) اين دستورالعمل؛
6 - وجه ضمانت‏نامه به عدد و حروف؛
7 - تاريخ صدور؛
8 - تاريخ خاتمه اعتبار؛
9 - رويداد خاتمه اعتبار (در صورت وجود)؛
10 - تمبر مالياتي.
ماده 20    - صندوق موظف است پيش از صدور ضمانت‏نامه، نسبت به ثبت آن در سامانه و اخذ شماره منحصر به فرد از سامانه اقدام نمايد.
تبصره 5    . مجوز صدور ضمانت‏نامه براي صندوقی که نسبت به ثبت صدور و رعایت سایر الزامات قيد شده در اين دستورالعمل در خصوص ثبت اطلاعات ضمانت‏نامه‏هاي صادره در سامانه اقدام ننمايد، از سوي کارگروه صندوق‌ها ی پژوهش و فناوری غیردولتی لغو خواهد شد.
ماده 21    - به استثناي نسخه اصلي ضمانت‏نامه که مختص ذی‌نفع است، ساير نسخ آن بايد به عبارت " غیرقابل مطالبه" ممهور گردند.

فصل 4: اصلاحیه ضمانت‏نامه 

ماده 22 - صدور اصلاحيه ضمانت‏نامه منوط به ارايه درخواست کتبي ذي‌نفع/ضمانت‏خواه در طول مدت اعتبار ضمانت‏نامه و طي مراحل زير مي‏باشد:
1-    صندوق موظف است، پس از دريافت تقاضاي اصلاحيه، موافقت يا عدم موافقت خود را با اعمال اصلاحيه، بصورت کتبی، به درخواست کننده اعلام نمايد.
2-    صندوق در صورت موافقت با اعمال اصلاحيه مورد درخواست ذی‌نفع/ضمانت‏خواه، موظف است جزئيات مربوط به اصلاحيه مزبور را جهت اخذ موافقت کتبي، به طرف ديگر ضمانت‏نامه ابلاغ نمايد.
3-    در صورت موافقت کتبي طرف ديگر با اعمال اصلاحيه، صندوق بايد اصلاحيه مزبور را صادر نمايد.
ماده 23     - صندوق موظف است پيش از صدور اصلاحيه اي که منجر به افزايش وجه ضمانت‏نامه مي‏شود، نسبت به تعديل وثايق اقدام نمايد.
ماده 24    - صدور اصلاحيه ناشي از پرداخت بخشي از وجه ضمانت‏نامه‏، سررسيد شدن تاريخ و يا واقع شدن شرايط مندرج در متن ضمانت‏نامه‏، از طي مراحل مذکور در ماده (19) مستثني بوده و بايد مطابق با مفاد ضمانت‏نامه‏، شرايط مذکور در متن ضمانت‏نامه و مقررات اين دستورالعمل صورت پذيرد.
ماده 25     - صندوق موظف است صدور هرگونه اصلاحيه ضمانت‏نامه ناشي از درخواست ذی‌نفع/ضمانت‏خواه، پرداخت بخشي از وجه ضمانت‏نامه و يا سررسيد شدن تاريخ و يا واقع شدن شرايط مندرج در متن ضمانت‏نامه را در سامانه ثبت نمايد.
ماده 26    -  صدور هرگونه اصلاحيه ضمانت‏نامه، مطابق ضوابط و مقررات زمان صدور اصلاحيه امکان پذير مي‏باشد.

فصل 5: تمدید ضمانت‏نامه 

ماده 27    -  تمديد ضمانت‏نامه صرفاً  با ارايه درخواست مجزا توسط ذی‌نفع، حداکثر به مدت يک سال در هر نوبت امکان‏پذير مي‏باشد. 
ماده 28    -  صندوق مي‏تواند ضمانت‏نامه را صرفاً  با رعايت ضوابط و مقررات و شرايط زير تمديد نمايد:
1-    درج متن زیر در ضمانت‏نامه و تکميل آن در زمان صدور ضمانت‏نامه:
"اين ضمانت‏نامه بنا به درخواست کتبي ...................... (عنوان ذی‌نفع)، واصله تا قبل از پايان وقت اداري روز خاتمه اعتبار، قابل تمديد مي‏باشد و در صورتي که ...................... (عنوان صندوق) قبل از خاتمه اعتبار اين ضمانت‏نامه‏، نتواند و يا نخواهد مدت آن را تمديد کند و يا ......................(عنوان ضمانت‏خواه) به هر نحو موجب اين تمديد را فراهم نسازد، ...................... (عنوان صندوق) متعهد است در صورت مطابق بودن درخواست مطالبه وجه ضمانت‏نامه توسط ذی‌نفع، وجه ضمانت‏نامه را در وجه و يا به حواله کرد ...................... (عنوان ذی‌نفع) پرداخت کند."
2-     وصول درخواست کتبي ذی‌نفع مبني بر تمديد ضمانت‏نامه صرفاً  تا پايان وقت اداري روز خاتمه اعتبار.
تبصره 6    . تمديد ضمانت‏نامه در هر حال منوط به موافقت صندوق است. در صورتی که صندوق با تمدید ضمانت نامه موافقت نکند، موظف است وجه ضمانت نامه را در وجه یا به حواله کرد ذی‌نفع پرداخت کند.
ماده 29    -  صندوق موظف است تمديد ضمانت‏نامه را در سامانه ثبت نمايد.
ماده 30     - تمديد ضمانت‏نامه‏، مطابق ضوابط و مقررات زمان تمديد امکان پذير مي‏باشد.
ماده 31    -  صندوق نبايد به درخواست هاي تمديد ضمانت‏نامه واصله پس از پايان وقت اداري روز خاتمه اعتبار، ترتيب اثر دهد.
فصل 6: مطالبه و پرداخت وجه ضمانت‏نامه 
ماده 32    -  مطالبه تمام يا بخشي از وجه ضمانت‏نامه، بايد با ارايه درخواست کتبي ذی‌نفع تا پايان وقت اداري روز خاتمه اعتبار و با رعايت کامل شرايط مندرج در ضمانت‏نامه صورت گيرد.
تبصره 7    . صندوق موظف است مطالبه تمام يا بخشي از وجه ضمانت‏نامه توسط ذی‌نفع را در سامانه ثبت نمايد.
ماده 33    -  در صورت مطالبه وجه ضمانت‏نامه توسط ذی‌نفع، صندوق موظف است به محض وصول درخواست مطالبه، وجه مورد درخواست ذی‌نفع را که بيش از وجه ضمانت‏نامه نمي باشد، ابتدا از محل ودیعه دریافتی ضمانت‏خواه نزد صندوق و درصورت عدم تکافو، از محل منابع صندوق، به ذی‌نفع پرداخت نمايد و مراتب را در سامانه ثبت کند.
ماده 34     - در صورت مطابق نبودن درخواست مطالبه با مفاد ضمانت‏نامه‏، صندوق موظف است مراتب را به همراه دلايل رد درخواست، حداکثر تا پايان وقت اداري روز بعد و چنانچه روز بعد مصادف با خاتمه اعتبار باشد، تا پايان وقت اداري همان روز به صورت مکتوب به ذی‌نفع اعلام نمايد و مراتب را در سامانه ثبت نمايد.
ماده 35    -  در مورد ضمانت‏نامه تعهد پرداخت که می‏تواند متضمن شرطي دال بر ارايه اسناد و مدارک باشد، در صورت مطالبه وجه ضمانت‏نامه توسط ذی‌نفع، صندوق موظف است حداکثر ظرف مدت پنج روز کاري بعد از تاريخ وصول درخواست مطالبه به همراه مدارک و مستندات مربوط، آنها را بررسي نمايد. درصورت مطابق بودن درخواست مطالبه و ظاهر اسناد و مدارک با مفاد ضمانت‏نامه، صندوق موظف است وجه مورد درخواست ذی‌نفع را که بيش از وجه ضمانت‏نامه نمي‏باشد، ابتدا از محل ودیعه دریافتی ضمانت‏خواه نزد صندوق و درصورت عدم تکافو، از محل منابع صندوق، به ذی‌نفع پرداخت نمايد و مراتب را در سامانه ثبت کند.
ماده 36     - در مورد ضمانت‏نامه تعهد پرداخت که می‏تواند متضمن شرطي دال بر ارايه اسناد و مدارک باشد، در صورت مطابق نبودن درخواست مطالبه و يا ظاهر اسناد و مدارک با مفاد ضمانت‏نامه‏، صندوق موظف است مراتب را به همراه دلايل رد درخواست، بدون تأخير و حداکثر تا پايان وقت اداري آخرين روز مهلت پنج روزه بررسي، به صورت مکتوب به ذی‌نفع اعلام نموده و مراتب را در سامانه ثبت نمايد. در صورت عدم اعلام مراتب فوق ظرف مهلت پنج روزه مزبور، صندوق مکلف است، وجه مورد درخواست ذی‌نفع را که بيش از وجه ضمانت‏نامه نمي‏باشد، ابتدا از محل ودیعه دریافتی ضمانت‏خواه نزد صندوق و درصورت عدم تکافو، از محل منابع صندوق، به ذی‌نفع پرداخت نمايد و مراتب را در سامانه ثبت نمايد.
تبصره 8    . چنانچه اسناد و مدارک موضوع اين ماده، کمتر از پنج روز مانده به خاتمه اعتبار يا در روز خاتمه اعتبار ضمانت‏نامه‏، به صندوق ارايه گردد، اين امر تأثيري در مدت پنج روزه بررسي ظاهر اسناد و مدارک ندارد و اين مدت کمتر نخواهد شد.
تبصره 9    . صندوق موظف است براي اطلاع ذی‌نفع، موضوع مهلت پنج روزه بررسي مطابق بودن درخواست مطالبه و ظاهر اسناد و مدارک با مفاد ضمانت‏نامه و همچنين موضوع تبصره (10) را به نحو مقتضي در ظهر ضمانت‏نامه مربوط، قيد نمايد.
ماده 37     - در صورتي که صندوق درخواست مطالبه ذی‌نفع را مردود اعلام نمايد، موظف است درخواست‏هاي مجدد ارايه شده تا پايان وقت اداري روز خاتمه اعتبار از سوي ذی‌نفع، مبني بر مطالبه وجه ضمانت‏نامه را بر اساس مفاد اين دستورالعمل بررسي نمايد.
ماده 38     - چنانچه پرداخت وجه ضمانت‏نامه طي چند نوبت مد نظر باشد، صندوق موظف است وثايقي را از ضمانت‏خواه اخذ نمايد که متناسب با وجوه قابل پرداخت، قابل تفکيک و يا تقسيم باشد.
ماده 39    -  چنانچه پرداخت وجه ضمانت‏نامه صرفاً براي يک بار مد نظر باشد، صندوق موظف است در متن ضمانت‏نامه قيد نمايد که پرداخت وجه ضمانت‏نامه صرفاً براي يک بار امکان پذير بوده و پرداخت وجه به دفعات، ممنوع است.
ماده 40     - براي مطالبه تمام يا بخشي از وجه ضمانت‏نامه‏، ارايه نسخه اصلي ضمانت‏نامه از سوي ذی‌نفع به صندوق، الزامي است.
تبصره 10    . چنانچه به هر دليل ارايه اصل ضمانت‏نامه امکان پذير نباشد، در صورت صلاحديد صندوق، پرداخت وجه مورد مطالبه، صرفاً پس از ارايه تعهدنامه بر اساس متن پيوست (2) اين دستورالعمل توسط ذی‌نفع، امکان پذير مي‏باشد.
ماده 41    -  صندوق موظف است پس از پرداخت بخشي از وجه ضمانت‏نامه‏، نسبت به صدور اصلاحيه وجه آن اقدام نمايد.
ماده 42    -  صندوق موظف است بلافاصله پس از پرداخت تمام يا بخشي از وجه ضمانت‏نامه به ذی‌نفع، مراتب را علاوه بر روش مکتوب از ساير طرق به ضمانت‏خواه، جهت پرداخت وجه مذکور به صندوق ابلاغ نمايد.
تبصره 11    . چنانچه ضمانت‏خواه، وجه پرداختي به ذی‌نفع را به صندوق بازپرداخت نمود، صندوق موظف است مراتب را به همراه تاريخ پرداخت وجه توسط ضمانت‏خواه، در سامانه ثبت نمايد.
فصل 7- ابطال و خاتمه اعتبار ضمانت‏نامه‏
ماده 43    -  ضمانت‏نامه در موارد زير باطل می‏شود:
1-    واقع شدن "خاتمه اعتبار" اعم از وقوع رویداد یا تاریخ (هرکدام که زودتر واقع شود)؛
2-    به موجب اعلام کتبي ذی‌نفع مبني بر انصراف از مطالبه کل وجه ضمانت‏نامه يا ابطال آن؛
3-    هنگامي که در اثر  صدور" اصلاحيه هاي کاهش وجه ضمانت‏نامه " وجه ضمانت‏نامه به صفر برسد؛
4-    هنگامي که وجه ضمانت‏نامه در اثر پرداخت به صفر برسد؛
تبصره 12    . صندوق موظف است ابطال و خاتمه اعتبار ضمانت‏نامه را حسب مورد، در سامانه ثبت نمايد.
ماده 44     - چنانچه "خاتمه اعتبار" ضمانت‏نامه منوط به وقوع رويدادي گردد، لازم است اسناد و مدارک مربوط به رويداد منجر به "خاتمه اعتبار"، در متن ضمانت‏نامه مشخص شود.
ماده 45    -  در صورت ارايه اسناد و مدارک موضوع ماده (44)، صندوق موظف است حداکثر ظرف مدت پنج روز کاري بعد از ارايه اسناد و مدارک، ظاهر اسناد و مدارک ارايه شده را با مفاد ضمانت‏نامه تطابق داده و در صورتي که ظاهر اسناد و مدارک ارايه شده را مطابق تشخيص دهد، با رعايت مفاد اين دستورالعمل، ضمانت‏نامه را باطل نموده، مراتب را در سامانه ثبت نمايد و نسبت به آزادسازي وثايق ضمانت‏خواه اقدام کند.
ماده 46     - چنانچه خاتمه اعتبار با روز تعطيلي رسمي کشور مصادف شود، روز کاري بعد از روز تعطيل، به عنوان روز خاتمه اعتبار تلقي می‏گردد.
فصل 8: وثایق/تضامین
ماده 47     - صندوق مکلف است قبل از صدور ضمانت‏نامه‏، با توجه به اهليت و توان اعتباري ضمانت‏خواه، وثايق لازم و کافي از وي اخذ نمايد.
ماده 48    -  نوع و ميزان وثايق بابت صدور انواع ضمانت‏نامه‏، بر اساس ضوابطي تعيين خواهد شد که هيأت مديره صندوق تعيين و ابلاغ مي‏نمايد. هيأت مديره صندوق موظف است وثايق موضوع اين ماده را به نحوي تعيين نمايد تا در صورت عدم ايفاي تعهدات از سوي ضمانت‏خواه، حقوق صندوق در حداقل زمان و با کمترين هزينه، استيفا شود.
ماده 49     - در صورتی‏که:
1-    وجه ضمانت‏نامه به موجب پرداخت بخشي از آن کاهش يابد و ضمانت‏خواه وجه مزبور را پرداخت نمايد، صندوق مي تواند بنا به درخواست ضمانت‏خواه، بخشي از وثايق را  متناسب با وجوه پرداختي، آزاد نمايد.
2-    وجه ضمانت‏نامه حسب شرايط مندرج در آن و يا به درخواست ذی‌نفع/ضمانت‏خواه کاهش يابد، صندوق مي‏تواند بنا به درخواست ضمانت‏خواه، بخشي از وثايق را متناسب با وجوه پرداختی، آزاد نمايد.
تبصره 13    . آزادسازي وثايق غيرمنقول در اجراي اين ماده، منوط به تشخيص صندوق خواهد بود.
ماده 50     - آزادسازي وثايق ضمانت‏خواه در موارد (1) الي (3) ماده (43)، منوط به ارايه اصل ضمانت‏نامه مي‏باشد.
تبصره 14    . چنانچه به هر دليل ارايه اصل ضمانت‏نامه امکان پذير نباشد، صندوق مي تواند صرفاً  پس از ارايه تعهد نامه بر اساس متن پيوست (1) اين دستورالعمل توسط ضمانت‏خواه، وثايق را آزاد نمايد.
ماده 51    -  در صورت پرداخت وجه ضمانت‏نامه به ذی‌نفع، چنانچه حداکثر ظرف مدت يک هفته از تاريخ ابلاغ موضوع ماده (42) اين دستورالعمل، ضمانت‏خواه وجه مذکور را به صندوق پرداخت ننمايد، صندوق موظف است نسبت به وصول و استيفاي مطالبات از ضمانت‏خواه، از محل وثايق، اقدام نمايد.
فصل 9: سایر مقررات
ماده 52     - هیات مدیره صندوق موظف است نسبت به تعیین مبلغ سپرده نقدی ضمانت‏نامه‏های صادره اقدام نماید.
ماده 53    - صدور ضمانت‏نامه تعهد پرداخت، صرفاً در صورتي مجاز است که ذی‌نفع بانک‏ها، موسسات اعتباری مجاز و نهادهای مالی مشابه باشند.
ماده 54    - سپرده نقدی برای صدور ضمانت‏نامه تعهد پرداخت معادل حداقل پنج درصد (5%) وجه ضمانت‏نامه تعیین می‏گردد.
ماده 55    - جمع کل مبلغ ضمانت‏نامه‏های تعهد پرداخت فعال، نباید بیش از سی درصد (30%) سقف مجاز ضمانت‌نامه‏‌ فعال صندوق باشد .
ماده 56    - صدور ضمانت‏نامه ارزي تحت هر عنوان ممنوع است.
ماده 57    -  صدور ضمانت‏نامه حسن انجام کار، حسن انجام تعهدات و پیش پرداخت برای ذی‌نفع حقیقی در صورتیکه موضوع رابطه پایه خرید محصول یا ارایه خدمات باشد، مجاز است. 
تبصره 15    . صدور ضمانت‏نامه‏های ماده فوق، فقط برای ذی‌نفع حقیقی دارای پروانه کسب یا کارت بازرگانی مجاز است.
تبصره 16    . درج اطلاعات مربوط به پروانه کسب یا کارت بازرگانی، ذی‌نفع حقیقی در سامانه الزامی است.
ماده 58     - در مواردي که براي ضمانت‏نامه‏هاي صادره جهت تضمين معاملات دولتي که ذی‌نفع آنها دستگاه‏ها و شرکت‏هاي دولتي مي باشند مقررات خاص وجود داشته باشد، اين ضمانت نامه ها صرفاً در موارد ياد شده، تابع مقررات خاص مذکور خواهند بود و در سایر موارد تابع مقررات این دستورالعمل هستند.
ماده 59    - چنانچه ضمانت‏نامه متضمن شرطي دال بر ارايه اسناد و مدارک باشد، صندوق بر مبناي ظاهر اسناد و مدارک ارايه شده عمل مي‏نمايد و هيچ گونه تعهد يا مسئوليتي در اين خصوص از جمله موارد زير ندارد:
1-    اصالت و صحت هرگونه امضا، مدارک، اسناد و اطلاعات ارايه شده؛
2-    هرگونه اظهارات کلي يا خاص در خصوص مدارک و اسناد ارايه شده؛
3-    وجود کالا يا خدمات و همچنين شرح، مقدار، وزن، کيفيت، بسته‏بندي، تحويل و ارزش آنها و ساير کارهاي اجرايي يا آماري که در اسناد و مدارک، به آنها اشاره شده است؛
4-    حسن نيت، فعل يا ترک فعل، اعتبار مالي و شخصي صادرکننده اسناد و مدارک.
ماده 60     - در صورت وقوع عوامل قهري و تعطيلي صندوق در طول مدت اعتبار، چنانچه فعاليت صندوق پس از خاتمه اعتبار آغاز شود، ضمانت‏نامه از زمان آغاز فعاليت صندوق، به مدت سي روز معتبر خواهد بود. همچنين اگر پرداخت وجه ضمانت‏نامه به دستور مقام قضايي متوقف شود، در صورتي که نظر مقام قضايي مبني بر بلامانع بودن پرداخت وجه ضمانت‏نامه پس از خاتمه اعتبار اعلام گردد، ضمانت‏نامه از زمان اعلام مقام قضايي، به مدت سي روز معتبر خواهد بود.
ماده 61    - چنانچه ذي‌نفع پيش از تاريخ تعطيلي صندوق به سبب بروز عوامل قهري يا پيش از تاريخ وصول دستور مقام قضايي مبني بر عدم پرداخت، "درخواست مطالبه وجه ضمانت‏نامه‏" را به صندوق ارايه نموده باشد؛ صندوق موظف است حسب مورد پس از آغاز فعاليت يا اعلام مقام قضايي مبني بر بلامانع بودن پرداخت، ضمن رعايت مفاد مواد اين دستورالعمل، درصورت مطابق بودن درخواست مطالبه، وجه ضمانت‏نامه را به ذی‌نفع پرداخت نمايد.
ماده 62     - کارمزدهاي مربوط به ضمانت‏نامه تابع نرخ‌هاي کارمزد ابلاغي توسط هیات مدیره صندوق خواهد بود.
ماده 63     - صندوق موظف است در صورت پرداخت وجه ضمانت‏نامه به ذی‌نفع، وجه التزام تاخير تأديه دين را از تاريخ پرداخت وجه ضمانت‏نامه‏، بر اساس نرخ‌هاي مندرج در قرارداد، نسبت به مانده پرداخت نشده وجه ضمانت‏نامه از سوي ضمانت‏خواه به صندوق، محاسبه و از ضمانت‏خواه اخذ نمايد.
ماده 64     - صندوق موظف است در پايگاه اطلاع رساني خود امکانی فراهم آورد که ذی‌نفع بتواند از طریق دسترسی به سامانه، با درج کد منحصر به فرد ضمانت نامه، به مشخصات ضمانت‏نامه صادره دسترسي داشته و اصالت ضمانت‏نامه صادره مورد تأييد قرار گيرد.
تبصره 17    . صندوق موظف است جهت آگاهي ذی‌نفع، موضوع و نحوه امکان بررسي اصالت ضمانت‏نامه را به نحو مقتضي در ظهر ضمانت‏نامه قيد نمايد.
ماده 65    -  ايجاد هرگونه تعهدات و يا اعطاي هر نوع تسهيلات به ضمانت‏خواه، از زمان پرداخت وجه ضمانت‏نامه به ذی‌نفع از سوي صندوق، تا زمان وصول کامل مطالبات از ضمانت‏خواه بابت پرداخت وجه ضمانت‏نامه به ذی‌نفع، از سوي هريک از صندوق‌ها  ممنوع است.
ماده 66    -  تخلف از مفاد اين دستورالعمل توسط صندوق، صندوق مذکور را مشمول مفاد فصل سوم «دستورالعمل اعطا و لغو مجوز، هدایت و نظارت بر صندوق‌ها ی پژوهش و فناوری» و شیوه‌نامه‏های مرتبط با آن و مجازات هاي مصرّح در ساير قوانين و مقررات می‏کند.
ماده 67    -  حداکثر ظرف مدت سه ماه از تاريخ ابلاغ اين دستورالعمل، شیوه نامه اجرایی نحوه استفاده از سامانه در خصوص ضمانت‏نامه‏‌های صندوق‌ها  تهيه و براي اجرا به کلیه صندوق‌ها  ابلاغ خواهد شد.
ماده 68    -  اين دستورالعمل از تاريخ ابلاغ، لازم الاجرا بوده و از آن تاريخ، صدور هرگونه ضمانت‏نامه توسط صندوق‌ها منوط به رعايت كامل مفاد اين دستورالعمل است. ضمانت‏نامه‏هاي موجود که بر اساس مقررات قبل صادر شده اند تا سررسيد نهايي به اعتبار خود باقي بوده و تمديد اين ضمانت‏نامه‏ها، تابع مقررات زمان صدور مي باشد.
ماده 69    - این دستورالعمل در 9 فصل مشتمل بر 69 ماده و 19 تبصره در سی امین جلسه شورای راهبری و تولیدات دانش بنیان مورخ 07/12/1402 به تصویب رسید و جایگزین ویرایش مصوبه پنجاه و سومین جلسه کارگروه صندوق های پژوهش و فناوری مورخ 29/10/1399 گردید.

پيوست (1)
متن تعهدنامه از ضمانت خواه
«اينجانب .......... ضمانت خواه ضمانت نامه شماره ........ متعهد مي گردم چنانچه با عدم ارائه اصل ضمانت نامه، از ناحيه اينجانب/ذي‌نفع به هر نحوي از انحاء موجبات سوء استفاده از آن ايجاد و منافع صندوق ........... به خطر افتد، عهده دار جبران ضرر و زیان وارده بوده و « صندوق محق به استيفاء حقوق تضييع شده به هر نحو و کيفيت است»

 
پيوست (2)
متن تعهدنامه از ذي‌نفع
«اينجانب .......... ذي‌نفع ضمانت نامه شماره ........ متعهد مي گردم چنانچه با عدم ارائه اصل ضمانت نامه از ناحيه اينجانب به هر نحوي از انحاء موجبات سوء استفاده از آن ايجاد و منافع صندوق ........... به خطر افتد، عهده دار جبران ضرر و زيان وارده بوده و صندوق محق به استيفاء حقوق تضييع شده به هر نحو و کيفيت است»
 

پيوست (3)

ضمانت نامه شرکت در فرآیند ارجاع کار

پيوست (4)

ضمانت نامه انجام تعهدات 

پيوست (5)

ضمانت نامه پیش پرداخت

پيوست (6)

ضمانت نامه استرداد کسور حسن انجام کار 

پيوست (7)

تایید مطالبات به جای ضمانت نامه

 

برای مشاهده دستورالعمل کلیک کنید